Mời quý vị đọc bài viếtTrường Gagelin tại Kim Châu, Bình Định – 1921
Trường Gagelin[1] tại Kim Châu, Bình Định – 1921
Theo tường trình của Giám mục Jeanningros – Hội Thừa Sai Paris (năm 1920): Sư huynh Tổng quyền Dòng Các Sư huynh Trường Kitô vừa mới chấp thuận những đề nghị được trao cho các Sư huynh. Ngày 08.09.1920, sau 14 năm chờ đợi và thương thảo (1907-1920), trường Gagelin đã được thành lập và Sư huynh Dunstan-Lucien được bổ nhiệm làm hiệu trưởng đầu tiên.
Khu đất chọn để xây trường có tên là Xã Tắc, tức nơi cúng tế để cầu mùa, là nơi người dân cho là linh thiêng và được gìn giữ kỹ từ nhiều thế kỷ trước. Trên mảnh đất này rộng độ một mẫu tây (88m/90m tức 79 ares 20 centiares). Triều đình Việt Nam qua nhà cầm quyền tỉnh đã trao tặng cho linh mục chính xứ Kim Châu, cha Solvignon, với điều kiện là phải xây dựng một ngôi trường trong vòng ba năm kể từ nghị định được ký kết (tháng 5 năm 1920). Nếu không thực hiện được điều kiện giao kết thì sở đất trên sẽ trở về quyền sở hữu của chính quyền địa phương. Khu đất được trao cho các Sư huynh La San. Tuy nhiên, khu đất Xã Tắc không đủ rộng cho việc xây dựng trường nên các Sư huynh phải tậu thêm ba khu đất khác nằm ở mạn Nam và mạn Tây của khu đất nói trên.
Dưới sự chỉ đạo của Sư huynh Alarin-Pierre, công tác xây dựng trường được tiến hành vào ngày 28.01.1921 đến ngày 15.8.1921, cha Gagnair, cha bề trên và đại diện giám mục địa phận đã được mời chủ sự nghi thức làm phép viên đá đầu tiên của khu nhà chính. Nhiều vị thừa sai, các nữ tu thánh Dòng thánh Phaolô (thành Chartres) và các nhân viên của họ, và ông Ngô Đình Khôi (quan bố chánh của tỉnh Bình Định) cùng cả gia đình của ông đã đến tham dự buổi lễ để bày tỏ sự quý mến của họ đối với các sư huynh.
Ngày khai giảng trường thu nhận được khoảng 50 học sinh; những tháng sau đó số học sinh có gia tăng chút ít. Đến cuối niên khóa 1921-1922, sĩ số đạt đến 85 em. Đến năm 1923, trường mới hoàn thành việc xây dựng, đức cha Grangeon, giám mục địa phận đã chủ tọa buổi lễ làm phép nhà
Cộng đoàn buổi đầu gồm 3 sư huynh. Đó là các Sư huynh Dunstan-Lucien (hiệu trưởng), Sư huynh Alarin-Pierre và Sư huynh Cosme-Gaus. Ít lâu sau, Sư huynh Jean Baptiste Lựu đưa về thay thế Sư huynh Cosme-Gaus; một thời gian sau, cộng đoàn được tăng cường thêm Sư huynh Jean-Bernard.
Trong hai năm đầu tiên thầy Pierre Dussant, giáo viên của trường là cựu học sinh trường Bình Linh.
Năm 1927, số học sinh của trường là 157 em với 45 học sinh nội trú. Cộng đoàn gồm 5 sư huynh: Sư huynh Xavier Ernest là hiệu trưởng; Sư huynh Louis-Bonnard làm quản lý kiêm thầy việc; Sư huynh Jacques Minh dạy lớp nhất (lớp 1); Sư huynh Tite-Leclerc dạy lớp nhì (lớp 2); Sư huynh Romain-Matéroco dạy lớp ba; và hai thầy giáo khác được mời phụ trách trách lớp tư và lớp n
Trong Thế Chiến thứ 2, 1939-1945, do các cụộc giao tranh dữ dội, trường bị sụp đỗ tan nát. Khu đất này sau đó được giao cho các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá.
Vào khoảng năm 1954, Đức Cha Piquet (tên việt là Đức Cha Lợi) cho xây dựng Trường La San Bình Lợi, bên cạnh nhà thờ chính tòa Quy Nhơn
[1] Gagelin là tên của một vị thừa sai người Pháp tử đạo đầu tiên tại Việt Nam. Tên thật là François-Isidore Gagelin, sinh ngày 10.5.1799, tại Montperreux,Doubs. Ngài đến Việt Nam vào năm 1821 thì và năm 1826, vua Minh Mạng ra lệnh các thừa sai phải về kinh đô Huế, nhưng ngài đã chạy trốn vào Đồng Nai, nhưng đã bị bắt. Lệnh cấm đạo năm 1833, ngài đã bị giải ra Huế và bị giết vào ngày 17/10/1833. Ngài được tôn phong Chân Phước năm 1900 và năm 1988 Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã tôn phong lên bậc Hiển Thánh.
(Theo http://en.wikipedia.org/wiki/Fran%C3%A7. ois-Isidore_Gagelin. Xem Cyclopaedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature by John McClintock, James Strong, p.87)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét